De invloed en werkwijze van Karl Lagerfeld in de modewereld.
Karl Lagerfeld Modemethode: Een Unieke Tentoonstelling
Tijdens een reis door Duitsland, Polen en Tsjechië bezocht ik in Bonn de tentoonstelling Karl Lagerfeld Modemethode. De Bundeskunsthalle gaf een uitgebreid overzicht van het werk van deze iconische modeontwerper.
De Expositie Karl Lagerfeld Modemethode: Een Beleving van Mode
De sfeer van de expositie sloot helemaal aan bij de filosofie van Karl Lagerfeld dat mode zich op straat afspeelt en vooral draagbaar moet zijn. Naast haute couture richtte hij zich al vroeg op prêt-à-porter, waarin hij de toekomst van mode zag. De eerste zaal dompelde bezoekers onder in de “esthetiek van de straat”, met asfaltwegen, betonnen muren en trottoirs.
De expositie begon met de gele wollen jas waarmee Lagerfeld in 1954 de Woolmark Prize won. Dit ontwerp bezorgde hem zijn eerste baan bij Balmain en markeerde het begin van een legendarische carrière.
Karl Lagerfeld voor Fendi
In 1965 werd Karl Lagerfeld door de vijf gezusters Fendi aangesteld als hoofdontwerper van de prêt-à-portercollectie van het Romeinse modehuis. Dit modehuis, opgericht in 1925, stond oorspronkelijk bekend om zijn bontjassen. De tentoonstelling liet dertig Fendi-creaties en accessoires uit de periode 1970-2015 zien. Deze stukken hebben een speelse elegantie. Bontjassen hoorden vooral chique te zijn maar Karl Lagerfeld behandelt bont als een stof: hij verft het, verknipt het en voegt het weer samen. Het statussymbool van weleer wordt onder zijn handen modern en draagbaar en heeft niet alleen stijl, maar ook een beetje humor. Zijn innovatieve aanpak gaf Fendi een eigentijdse uitstraling.
Naast kleding en accessoires ontwikkelde Karl Lagerfeld ook het uit twee gespiegelde F-en samengestelde logo voor Fendi. Net als voor Chanel fotografeert Lagerfeld ook voor Fendi de door hem ontworpen collecties zelf.
Karl Lagerfeld voor Chloé
Lagerfeld werkte in twee periodes voor het Parijse modehuis Chloé: van 1964 tot 1984 en van 1992 tot 1997. In de door hem ontworpen modellen komen Chloés luchtige, romantische identiteit en Karl Lagerfeld zijn onmiskenbare neus voor de tijdgeest samen: vluchtig, vloeiend, licht, vrij en fantasievol. Dromerig, zinnelijk en speels weerspiegelen zijn ontwerpen een sterk inlevingsvermogen in het gevoel van een generatie. Er waren twintig Chloé jurken uit de periode 1966-1996 in de tentoonstelling te zien.
Karl Lagerfeld voor zijn eigen label
In 1984 lanceerde Lagerfeld zijn eigen label Karl Lagerfeld. Hij heeft daarmee veel succes op het gebied van damesconfectie. Hij ontwierp zelf de collecties en zorgde zo voor betaalbare confectiemode van eigen hand. De stijl van het huis wordt, net als zijn eigen kledingstijl, gekenmerkt door heldere strakke lijnen. Eenvoudige elegantie en een androgyne snit bepalen de ontwerpen, en effen zwarte en witte stoffen domineren.
De tentoonstelling toonde dertien ontwerpen van het label Karl Lagerfeld uit 1986 tot 2011. Deze lieten in de expositie de streetwear kant van de ontwerper zien. Karl heeft ook voor andere labels zoals H&M en Diesel jonge, draagbare confectiemode ontworpen.
Karl Lagerfeld voor Chanel
In januari 1983 werd de eerste haute couture-collectie van Karl Lagerfeld als de nieuwe hoofdontwerper van het modehuis Chanel gepresenteerd. De nalatenschap van de beroemde Gabrielle ‘Coco’ Chanel beheerde hij met succes, doordat hij de geest van Chanel verenigde met het heden en zijn visie op de toekomst. Karakteristieke Chanel-elementen zoals de camelia en parel kregen een nieuwe context en het klassieke mantelpakje werd op een eigentijdse manier gemoderniseerd zonder ook maar iets aan elegantie in te boeten.

from left to right – Chanel – Haute Couture – Chanel Collection / Chanel – Haute Couture – Chanel Collection / Chanel – Prêt-à-porter – Chanel Collection – 4–9 left to right – Chanel – Haute Couture – Chanel Collection / Chanel – Prêt-à-porter – Chanel Collection / Chanel – Haute Couture – Chanel Collection
Traditie en innovatie bij Chanel
Als statement haalt Lagerfeld het iconische Chanel-logo uit haar verborgenheid in de voering van de kleding naar de buitenkant van zijn tassen, riemen, knopen en andere accessoires. Dit zorgde voor een verjonging van het merk. De traditioneel bij Chanel gebruikte stoffen jersey en tweed zijn in zijn creaties nog steeds te vinden. Lagerfeld combineert deze traditionele materialen met leer, latex en neopreen.
De expositie presenteerde 62 creaties van Lagerfeld voor Chanel, ontworpen tussen 1983 en 2015. Zijn werk voor dit modehuis weerspiegelden in de tentoonstelling het enorme oeuvre dat Lagerfeld met maar liefst acht Chanel-collecties per jaar maakt. Daar kwamen nog accessoires, tassen, schoenen en knopen bij, die ook door hem ontworpen zijn.
Karl Lagerfeld Modemethode
Wat betreft de verwerking en productie van zijn mode kun je Karl Lagerfeld net zo goed een perfectionist als een traditionalist noemen. Er zijn weinig dingen waaraan hij zo hecht als aan het handwerk en hij stelt zeer hoge eisen aan de kwaliteit. Over het materiaal en de productie van elk detail van een kledingstuk is nagedacht. Toevalligheden zijn nergens te vinden en hij werkt alleen met zeer gespecialiseerde, traditionele ambachtelijke bedrijven zoals hoeden- en schoenmakers, goudsmeden en specialisten op het gebied van borduurwerk.
Zijn “gevoel” voor materialen was goed te zien in de tentoonstelling. Er was bijvoorbeeld een groep jurken te zien die liet zien hoe de ontwerper met het materiaal van de traditionele Chanel-mantelpakjes omgaat: Lagerfeld gebruikt de stof in al zijn zwaarte, bedrukt hem, borduurt erop en verweeft hem met andere materialen. Een van mijn favoriete creaties in tweed krijgt op deze manier een verloop tot het transparant en vederlicht geworden is.

from left to right: Chanel – Haute Couture – Chanel Collection / Chanel – Haute Couture – Chanel Collection / Chanel – Prêt-à-porter – The Metropolitan Museum of Art, New York
Met het werk voor Chanel wordt Lagerfelds “modemethode” het duidelijkst zichtbaar. Hij werkt altijd met een totaalconcept: van de keuze van het thema en de eerste schetsen tot het voltooide kledingstuk, van de accessoires via de aankleding en de muziek tijdens de modeshows tot de foto’s en het grafisch ontwerp, de reclames, catalogus en de winkelinrichting wordt elk detail bedacht en gemaakt door de ontwerper zelf. Alles is altijd afgestemd op het principe van Lagerfeld, en zo volgde ook deze tentoonstelling zijn “modemethode”.
De Magie van Haute Couture
Zoals gebruikelijk in de mode vond de tentoonstelling, Karl Lagerfeld Modemethode, haar hoogtepunt in de haute couture. Hier overspanden vele duizenden papieren bloemen de ruimte waar de de exclusieve, handgemaakte unieke stukken te zien waren. In deze zaal wandelde je echt een sprookje in. Op of aan iedere creatie zitten prachtige gedetailleerde versieringen, borduursels, veertjes, palletjes en andere materiaal bewerkingen. Alles traditioneel en met de hand gemaakt. Of je daar nu van houd of niet dat maakt hoe dan ook indruk.
Conclusie Karl Lagerfeld Modemethode
De tentoonstelling Karl Lagerfeld Modemethode bood een indrukwekkend overzicht van Lagerfelds werkwijze en invloed. Het was fascinerend om te zien hoe hij methodisch en systematisch werkte, maar tegelijkertijd vrij associeerde en zichzelf telkens opnieuw uitvond. Hoe iemand die al meer dan zestig jaar zijn stempel op de mode drukt immer actueel kan zijn. Hoe iemand zo’n herkenbare eigen stijl laat zien en tegelijkertijd zijn werk aanpast aan het modehuis waar hij voor werkt en de tijdgeest. Hoe iemand zo groot en commercieel kan denken en tegelijkertijd ieder detail onder controle heeft. Heel inspirerend om te zien dat je niet hoeft te kiezen. Het kan allemaal en soms zelfs tegelijk. Ik heb de hele tentoonstelling twee keer achter elkaar bekeken en als ik meer tijd had gehad was ik gerust nog een rondje gegaan…
Alle beelden van de tentoonstelling Karl Lagerfeld Modemethode zijn gemaakt door David Ertl, 2015 en mij ter beschikking gesteld door Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland -> bundeskunsthalle
Bekijk hier het eigen label van Karl
Bekijk hier de geschiedenis van Chanel
PS.
Fijn als je me hieronder laat weten wat je van dit bericht vindt. Je kunt je in de sidebar abonneren op Modarium zodat je op de hoogte blijft van mijn laatste hersenspinsels en alle nieuwe berichten.